11  اثر طبیعی در فهرست میراث طبیعی به ثبت رسید

              روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از ثبت یازده اثر طبیعی از استان‌های گوناگون در فهرست میراث ملی خبر داد كه درخت چنار زيارتگاه پير سبز هم يكي از آن‌ها است.

تپه دهل زنان مروست یکی از این آثار است، این تپه در نواحي خشك و نيمه خشكي كه مسير حركت ماسه توسط باد، با موانعي مانند تپه‌ها يا كوه‌ها برخورد مي‌كند، در صورت تغذيه‌ي كافي، ممكن است تراكمي از ماسه در جهت باد يا در دامنه‌هاي پشت به باد تشكيل شود.

یکی دیگر از این آثار آبشار سفیده ندوشن است، این آبشار درحدود 10 کیلومتری شرق شهر ندوشن، جاده‌ای خاکی منشعب از محور خضراباد- ندوشن مشخص است. درست در نقطه توقف حرکت سواره، دره‌ای بسیار زیبا با شیبی تند در زیر پای مسافران به چشم می‌خورد. نقطه آغاز این دره که در طول یک مسیر نسبتاً طولانی حدود 5/2 کیلومتر و با شیبی تند به سوی شمال امتداد می‌یابد ، آبشاری است که حاصل جریان یافتن آب حاصل از بارندگی به ویژه برف زمستان، در درون خلل و فرج لایه‌های سنگی آهکی موجود در منطقه و راه یافتن آن به سمت بیرون است.این آبشار به آبشار سفیده ناموراست. سفید بودن آب این آبشار بیشتر به دلیل وجود املاح آهکی موجود در آن است.

درخت بنه کهنسال کمکوئیه هم در سياهه‌ي میراث طبیعی ثبت شد، درختان کهنسال ایران نشانگر تاریخ، فرهنگ و هویت ملی- اسلامی ما به‌شمارمي‌روند. این درختان افزون‌بر مهم‌ترین ذخایر ژنتیک کشور و در امر مدیریت احیای منابع طبیعی تجدیدشونده هستند. . پهناي درخت حدود 191 سانتی متر است.

 تلماسه‌های صادق آباد یکی دیگر از این آثار است، در نواحی خشک و بیابانی برخی پدیده‌های ژئومورفولوژیکی با اشکال مختلف و بنا به شرایط محیط از جمله ارتفاع ، عمل رسوب‌گذاری آب،فرسایش و رسوب‌گذاری بادی، تخریب شدید مکانیکی به ویژه در اثر نوسان شدید دما و پدیده‌های تبخیری دیده می شوند. این اشکال مختلف ناهمواری مربوط به دوره‌های گوناگون زمین‌شناسی هستند.

چشمه‌های دره آب شور، شکل‌گیری چشمه‌های آهکی مورد مطالعه در نزدیکی روستای نیوک از دوران پلیوسن و مستور پلیوستوسن در دوران چهارم زمین‌شناسی است و در درازاي هزاران سال اشکال موجود در فرآیندی بسیار بطئی و آهسته شکل گرفته اند.در این فرآیند آب‌های سطحی از منافذ موجود به اعماق زمین رفته و به دلایل گوناگون گرم و مجددا به سوي سطح حرکت و به منظور خروج از اعماق به جست‌وجوی شکستگی‌های زمین پرداخته و هرجا شرایط مناسب بوده با عبور از داخل خلل و فرج و شکستگی‌های سنگ‌های آهکی املاح کلسیم در آب حل و هر چه آب بیشتر در داخل سنگ‌ها حرکت می‌کند بر غلظت کلسیم محلول در آن افزوده می‌شود.

درخت چنار کهنسال روستای باجگان، این درخت کهنسال در نزدیکی ارس کهنسال باجگان قرار دارد. این درخت تک پایه و ماده بوده و از نظر ظاهری از سلامت خوبی برخوردار است.درخت دارای سه شاخه اصلی است. بلندي درخت ۲۵ متر، بلندي ناحیه‌ي تشکیل تاج18/2 متر، محیط یقه 5/7متر است.

 درخت چنار کهنسال چک چک، یکی از شاخص‌ترین اِلمان‌های موجود در این مجموعه ديرينگي برابر با تاریخ این زیارتگاه دارد این چنار است.این درخت تک پایه بوده، تنه آن به نسبت سالم است که دو شاخه فرعی آن با ریزش کوه شکسته شده است. بلندي درخت حدود 23 متر و پهناي یقه در مجموع چهار متر است.

درخت چنار کهنسال گرمه اولیا، این درخت تک پایه بوده و قطر یقه درخت 685 سانتیمتر و در حال حاضر تاج درخت به طور کامل سالم بوده  ولی تنه آن در اثر سن زیاد پوک و سوخته شده که منجر به خالی شدن آن گردیده است. توجه و اعتقادات خاصی به این آثار وجود دارد که در نگرش مردم این منطقه نیز این موضوع استثناء نيست به طوری که وقتی زوج‌های جوان صاحب فرزند نمی‌شوند به آنجا رفته نذر و نیاز میکنند و دخیل بر شاخه‌های درخت می بندند.

 مجموعه سروهای کهنسال قبرستان گور کهنه، درمجموع سه سرو  با میانگین سنی 270 الی 300 سال در محدوده قبرستان قرار دارد.

 مجموعه چنار های خورجان خرم بید، این مجموعه شامل سه درخت چنار در کنار هم با قطر‌های 5، 1.84 و 2.2 متر بوده که از شادابی خوبی برخوردار است. در نزدیکی شرق کوه‌های خورجان قرار گرفته است.

درخت چنار کهنسال مظفرآباد خرم بید، این درخت با پهناي 2.86 متر و سن تقریبی 380 سال از درختان کهنسال شاخص استان است.